TUYỂN TẬP THƠ TÔ GIANG
ÁO THẦY Cởi chiếc áo làm thầy Thầy cheo lên cây Hồng pháp Ở trước cổng trường Man mác buồn vui Từ giã các em, trở lại cuộc đời Sống thanh thản ở nơi thôn dã Khoác áo làm thày, bao năm vất vả Mấy chục năm ròng phấn trắng bảng đen Và đêm đêm cặm cụi duới ánh
ÁO THẦY
Cởi chiếc áo làm thầy
Thầy cheo lên cây Hồng pháp
Ở trước cổng trường
Man mác buồn vui
Từ giã các em, trở lại cuộc đời
Sống thanh thản ở nơi thôn dã
Khoác áo làm thày, bao năm vất vả
Mấy chục năm ròng phấn trắng bảng đen
Và đêm đêm cặm cụi duới ánh đèn
Chấm điểm, soạn bài, lên lớp, ngày mai
Hạt phấn nào đã làm bạc bờ vai
Màu thời gian phai nhạt.
Ngòi bút đã cùn
Mực cạn
giáo án nằm im
trang sách ngủ
Thầy bước về
Nhà cũ
Vườn xưa
Sự nghiệp thôi mà
Áo cởi treo rồi, thong thả ung dung ./.
MỪNG ĐẠI HỘI ĐẢNG
Hôm nay Đại hội Đảng ta
Kết nghĩa trí tuệ, kết hoa xây đời
Dựng xây cuộc sống đẹp tươi
Dân nguyện theo Đảng sáng ngời niềm tin
Một lòng vững bước đi lên
Cơm no, áo ấm dần quên đói nghèo.
Chỉ tiêu phương hướng đã nêu
Chúc cho Đại hội đạt nhiều thành công
Chân thành xin gửi tấm lòng
Một đời theo Đảng quyết không phai mờ./.
MỪNG THỌ CÔ 70 TUỔI
( Kính tặng cô giáo Hoàn-1934- 2002)
Cô giáo chủ nhiệm lớp 4 khóa đầu tiên Hà Nội giải phóng 1954)
Ngày ấy cô trẻ xinh tươi
Bây giờ bà giáo bẩy mươi tuổi rồi
Cô yêu con trẻ xóm thôn
Rời nơi đô thị, gót son về làng
Ba cùng chẳng quản gian nan
Hiến thân sự nghiệp vinh quang trồng người.
Chúng em mới bước vào đời,
Được cô dạy dỗ nên người hôm nay.
Có người theo học làm thầy,
Có người làm việc ở ngay quê mình,
Có người thành cựu chiến binh,
Nhiều người sự nghiệp công danh hoàn thành.
Vì nhân nên quả trĩu cành
Vì tâm trong sáng gia đình hiển vinh
Chúng em tieepsd bước cha anh
Vì dân, vì nước xứng danh anh tài
Trò đi muôn nẻo đường dài
Kiên trì cô vẫn chở hoài sang sông
Mỡi chuyến là một chiến công
Mở mang kiến thức, đẹp lòng nước non.
Đò kia bến cũ vẫn còn,
Tuổi cao, sức yếu vuông tròn làm sao
Bao nhiêu kỷ niệm thời nào
Đến ngày Nhà giáo mong sao cô về
Bờ tre, xóm cũ, làng quê
Đón cô đón cả nhiều bề nhớ nhung
Ngày vui vui đến vô cùng
Chúc cô mạnh khỏe, vui chung gia đình./.
(Quỳnh Đô 20/11/2002)
CÂY ĐỜI
(Tặng lớp 7A khóa 1967-1968)
Nhớ về ngày ấy đã xa rồi
Bom đạn quân thù giải khắp nơi
Các em đi học trong đêm tối
Kẻng báo động rồi xuống hầm thôi
Đội mũ rơm đi học đường dài
Bàn ghế tre, nhà tranh mái lá
Dưới ánh sáng mờ mờ le lói
Vẫn học hành trong tối vươn lên
Rồi bảng đen đi khắp mọi miền
Tổ quốc cần các em có mật
Người xông ra mật trận
Kẻ vào nhà máy, công trường
Dù tiền tuyến hay hậu phương
Các em đều hoàn thành nghĩa vụ
Đất nước thống nhất, các em về đây
Dưới mái trường xưa, bãi sắn, cấy cày
Vẫn không quên tình thầy, nghĩa bạn
Là Hải- Du- Bình- Hoàn- Chuyên - Toản
Là Khuyên, Chính, Hiền, Tân, Sơn, Thảo
Cùng Đạt, Thuấn, Tư, Lưu ca hát thủa nào
Nhớ buổi liên hoan dưới ánh trăng sao
Còn đâu nữa :
Xuân Sơn, Dương Tú, Song Hào
Vì Tổ quốc đã đi vào lịch sử
Bốn chục năm rồi không quên, còn nhớ
Đào Tiến, Văn Thành, Quang Đạt, Thị Sen
Và đây nữa: Cường, Toàn, Văn, Sửu, Thị Ngân
Ngậm ngùi thương thay !
Hòa Bình, Thị Mây, Chu Lịch
Trải bao nắng mưa người còn, kẻ mất
Nhưng tình đời, nghĩa cũ không phai
Tất cả đang cùng vươn tới tương lai
Vì cây dời mãi mãi xanh tươi./.
( Nam Tiến tháng 8 năm 2007).
THĂM HỒ BA BỂ
Ba Bể hiện ra giữa trời mây
Mặt hồ trải rộng rợp bóng cây
In sắc núi rừng xanh ngăn ngắt
Có phải Bồng lai ở chốn này
Du thuyền nhè nhẹ, ngược xuôi dòng
Xa xa bờ núi nước mênh mông
Rừng xanh lớp lớp, vây thành lũy
Như muốn vươn lên chín tầng mây
Nếp sàn ai đó ven sườn núi
Mái là mù sương phảng phất bay
Bóng cô sơn nữ trong hư ảo
Tiếng mõ trâu về bản chiều nay
Cô em ven suối hái ngô non
Hẹn bạn đêm nay dưới trăng tròn
Bập bùng bếp lửa nồi ngô luộc
Dãi khách phương xa thăm bản em
Dừng chèo, buông lái trước hang Puông
Đã có cô em chỉ dẫn đường
Thơ trời khéo tạc bao nhũ đá
Lởm chởm, cheo leo khắp bốn phương
Cảnh sắc nơi đây đẹp lạ thường
Nước chảy quang co dưới đáy hang
Ríu rít non cao họa mi hót
Không gian bừng tỉnh ngỡ thiên đường.
Thuyền lại xuôi sang thăm « Đầu Đẳng »
Thác nước ào ào tung bọt trắng
Lao qua ghềnh đá chảy băng băng
Thức tự bao giờ, hỡi sông Năng ?
Thuyền khẽ dạo quanh hòn Sống mái
Lờ mờ đâu đó vết chân Người
Để lại bên ghềnh rêu in dấu
Biết bao sự tích mối tình ai ?
Sông Năng, Đầu Đẳng hang Puông đó
Du khách ra về dạ ngẩn ngơ
Tình Hồ, tình Núi còn dang dở
Hẹn ngày tái ngộ với sông Hờ !./.
(Ba Bể- Bắc Kan- 12/8/2007).
GẶP LẠI ANH CHỊ TIỆP PHI
Bốn chục năm trời xa cách nhau
Thầy trò bầu bạn nghĩa tình sâu
Giờ phút gặp lại mừng khôn tả
Kỷ niệm lưu truyền mãi về sau./.
( Sầm Sơn- Thanh Hóa 4/6/ Quý Mùi)
MINH DƯƠNG ƠI
(Bạn học thời thơ ấu ở thôn Vĩnh Thịnh)
Bác Dương ơi ! Đã hết rồi
Nước non u uất ngậm ngùi lòng đau
Nhớ cái thủa cùng nhau một lớp
Thế mà nay kẻ trước người sau
Bác đi vui thú nơi đâu
Để thương, để nhớ, để sầu cho tôi
Từ nay xa mật khuất lời
Tình xưa nghĩa cũ một đời không quên.
Mong sao ở dưới cửu tuyền
Hương hồn siêu thoát, cảnh tiên non bồng./.
TUỔI 70
Tuổi bẩy mươi vẫn chưa già
Để rồi cậu cụ cưới cô bà
Đón dâu xin nhớ tìm hai gậy
Tam cấp bò lên để vào nhà
Mới bẩy mươi đã già a
Đầy vườn cây cảnh ngát hương hoa
Lão mai lẩy lộc sinh chồi biếc
Ngất ngưởng ngày xuân rượu tại trà
Khoan khoan ông bạn chớ la đà
Cuộc chơi còn dở còn hội vận
Còn lên cung quảng hỏi Hằng Nga./.
TƯỢNG ĐÀI LIỆT SỸ
Bạn đã từng đi khắp muôn nơi
Tượng đài liệt sỹ vút lên trời
Sừng sững ảnh hình người dũng sỹ
Trơ trơ tượng đa dáng hùng oai
Tổ quốc ghi công anh mãi mãi
Nhân dân mến mộ đến muôn đời
Nghìn năm còn tượng còn đất nước
Nghiêng nén hương thơm hiến dâng người./.
XUÂN NHÂM THÌN
Nhâm Thìn xin chúc chữ An khang
Khắp cả nhân gian cả xóm làng
Người già thơ phú mừng tết đến
Trẻ thơ áo mới đón xuân sang
Đất nước mỗi ngày thêm đổi mới
Non sông nghìn thủa vững âu vàng
Nhân dân còn đó, còn đất nước
Mong khắp muôn nhà được An khang./.
(1.1.Nhâm Thìn)
KHÓC VỢ
(ông Vạn khóc bà Liên)
Bà Liên ơi! Bà Liên ơi!
Vì đâu? Bà bỏ mình tôi trên đời?
Giờ tôi vạch đất kêu trời
Tình chồng nghĩa vợ một đời không phai
Sao bà vội rong chơi tiên cảnh
Để mình tôi một mảnh trời riêng.
Bà đi bỏ lại bên thềm
Nhà cao, cửa rộng, bạc tiền, cháu con.
Công bà sánh tựa núi non
Còn trời, còn nước tôi còn nhớ ghi
Nhớ từ cái thủa hàn vi
Vợ chồng rau cháo bù trì thương nhau
Nuôi con khó nhọc cơ cầu
Nay con khôn lớn bà đâu mất rồi
Lòng tôi bổi hổi, bồi hồi
Dạ như lửa đốt, đứng ngồi không an
Đêm qua còn ở trên giường
Hôm nay gối đất nằm sương nơi nào
Hỡi đất rộng, trời cao có thấu
Cảnh chia ly nung nấu tâm can
Bà đi vui thú cửu tuyền
Để tôi đơn lẻ lỡ duyên ở đời
Thôi thôi đến thế thì thôi!
Hẹn trăm năm nữa tái hồi gặp nhau
Thân già nước mắt còn đâu,
Mà sao lã chã giọt châu ngắn dài
Đau này biết ngỏ cùng ai
Thương bà tôi khóc mấy lời tiễn đưa
Từ nay đi sớm về trưa
Hình tôi với bóng nắng mưa một mình
Còn đâu trúc mọc bên đình
Còn đâu nón trắng, áo xanh đi về
Còn đâu những buổi chiều hè
Bà ra thăm ruộng rồi về với tôi.
Từ nay khuất mặt, vắng lời
Càng thương, càng nhớ, dạ càng ngẩn ngơ
Kiếp sau liệu có bao giờ
Để tôi được gặp lại bà bà ơi
Biển còn có lúc đầy vơi
Hình bà tôi hứa suốt đời không quên../.
CHẬU HOA
Đêm đêm ôm chậu hoa
Mơ bạn tình vắng xa
Gặp Người xưa trong mộng
Người tình hay chậu hoa./.
HỘI CHÙA HOÀNG ĐÀM
Sau tết, mười năm đến hội chùa
Người đi trẩy hội mặc nắng mưa
Trong chùa chuông mõ vang từng chập
Ngoài cổng cờ cheo bay phất phơ
Thiện nam, tín nữ Di Đà PHật
Sư trẻ vãi già niệm nam mô
Người người đến hội cầu phúc lộc
Sai lầm, sám hối nguyện xin chừa./
LỜI KHUYÊN
Anh muốn xuân này em hãy vui
Trên môi em đó nở nụ cười
Quên đi quá khứ, quên, quên hết
Mở cõi lòng em hướng tương lai
Vẫn biết hôm nay đã xế chiều,
Nhưng đừng để mất những ngày yêu
Cuộc sống vẫn còn, còn mơ ước
Mặc cho gió sớm với nắng chiều
Anh chúc cho em hạnh phúc nhiều
Con con, cháu cháu bớt cô liêu
Cây khô cây lại đầy hoa thắm
Em lại như xưa thật đáng yêu
Khuyên một lời ư, nhưng biết đâu
Lời khuyên lại chạm tới tim đau
Thôi dành mượn bút trao tâm sự
Để nhớ trên đời ta có nhau./.
( Tháng 2 năm 2012)
ĐỌC THƠ AI
Đọc thơ ai cay cay sống mũi
Mỗi vần thơ mỗi nỗi cô đơn
Quét sân, dọn bếp ý thơ dầu dãi
Rửa bát, lau nhà, lời phú buồn vui
Mấy gian nhà, mênh mông trống trải
Một ảnh hình mờ mịt sương mai
Lời thơ ấy nặng lòng khắc khoải
Nỗi niềm riêng, ai biết chăng ai.
ĐÒ CHIỀU
Nắng chiều chải rộng ở bến sông
Ráng đỏ đôi bờ ánh nắng hồng
Thấp thoáng bóng người đang đi tới
Ngó nghiêng ông lái đứng chờ trông
Xế chiều, đò sắp sang sông vắng
Chặp tối, nàng thơ có qua không?
Lặng lẽ thuyền trôi theo sông nước
Chở cả máy bay dưới đáy sông./.
THĂM BẠN NGÀY XUÂN
Tôi đến thăm em giữa ngày xuân
Mai, đào rơi rụng một đôi phần
Bâng khuâng tôi đứng ngoài ngõ vắng
Thấp thoáng bóng em ở trong sân
Bao ngày xa cách lòng vẫn nhớ
Một phút gần em thỏa nỗi mong
Cảm ơn trời đất cho lộc mới
Để nghĩa ngày xưa, thắm tình thân./.
(10 tháng 1 năm Nhâm Thìn)
MƯA ĐÊM MÙA THU
Giăng giăng khắp trời mây đen
Mùa thu sùi sụt khắp mọi miền
Mưa đên tí tách, mưa rả rích
Có lúc trời thu lại quên mưa
Còn anh, anh chẳng thể quên em
Mơ gặp lại em trong mưa đêm
Ngồi cạnh bên em, em lặng im
Mắt nhìn xa thẳng, xa xa lắm
Đôi mắt bồ câu dịu dịu hiền.
Anh muốn đêm nay mưa triền miên
Anh hóa ô dù che chở em
Che chắn cho em nỗi ưu phiền
Không để mưa thu ướt hồn em.
Vẫn mái tóc xưa óng mượt mà
Mỗi bước em đi dáng thướt tha
Bay bay tà áo lay trong gió
Nét đậm trong anh mãi đến giờ
Ngồi với em rồi vẫn tưởng mơ
Khuôn trăng đầy đạn ảnh hình xưa
Thân hình thon thả đâu rồi nhỉ
Mà nay mờ ảo ở trong mưa.
Thế rồi mưa tạnh, sáng trăng sao
Sông Ngân hiện rõ đôi bờ, cách
Ngưu lang, Chúc nữ ở trên cao
Họ vẫn yêu nhau đẹp biết bao./.
XÓM VÀNG TÂN HƯƠNG
Hôm qua anh đi họp về
Gặp em lối rẽ đường về xóm em
Bước đi thong thả thân quen
Quần thâm, áo cánh, hoa chen lối vào
Hình em in bóng gương ao
Rung rinh mặt nước sóng trao mây trời
Bên rào hoa nở đỏ tươi
Em là hoa của đất trời quê hương
Anh về đây - xóm Vàng ta đó
Bát ngát yêu thương như chính quê mình
Bắp chín đầu nương, tre xanh buông rủ
Những chiều thu nghe lọt tiếng chim ca
Anh lại gặp em, mấy cô thợ cấy
Lanh lảnh giọng hò cất mấy câu thơ
Em bước chân đi hương lúa tràn bờ
Rạo rực ước mơ:
Một vụ mùa ấm no hạnh phúc.
Ơi xóm Vàng - Tân Hương quê ta giàu đẹp!
Có ruộng đồng xinh tươi bát ngát
Có hoa cau, hương thơm ngào ngạt
Bóng lũy tre làng, râm mát đu đưa
Tưng đàn chim trời, nhảy nhót, líu lo
Cá lội, cá bơi sóng nước trong hồ
Mấy chú bê non gặm cỏ bên bờ
Anh ngỡ bức tranh làng Hồ ta vẽ.
Anh xin chào hỡi các em thơ
Những chiến sĩ cổ quàng khăn đỏ
Học giỏi chăm ngoan cháu của Bác Hồ
Các em là hy vọng, ước mơ
Là tiền đồ đất nước
Là niềm vui của những người đi trước.
Anh đi trên đất quê em mỗi bước
Đây miền quê giàu có, đẹp tươi!
Bởi có những người như em xinh đẹp
Anh yêu nơi đây tha thiết
Bằng tình yêu đát nước quê hương
Tình yêu này xuất phát từ con tim./.
NGẪM SỰ ĐỜI
Ngồi mà ngẫm sự đời cho kỹ
Cũng nhiều câu thấm thía gan vàng
Sông mê, bể khổ mênh mông
Cổ kim mấy độ, tang thương mấy lần
Trò đời ví như quân rối nước
Đứa kia ra, đứa khác thụt vào
Chập chờn trong giấc chiêm bao
Vinh hoa chạp mắt, phong lưu kiếp hờ
Người đời ví ngựa hồ qua cửa
Vừa trắng răng nay đã bạc đầu
Thoi đưa thấp thoáng bao lâu
Ngọn đèn trước gió, bóng tàu bên sân.
Của đời ví phù vân tán tụ
Chốc tay mình, chốc ở tay ai
Việc đời như ván cờ người
Bầy ra lại phá, được rồi lại thua
Thợ tạo khéo bầy trò huyền thuật
Khiến cho người tưởng thật mà mê
Mê không còn biết tí gì
Rã trò, tan đám rặt về tay không
Thế mà vẫn mê màng mải miết
Ngán cho đời dẫu chết không kinh
Chỉ cùng cái xác hữu hình
Cho dầy giá áo, cho dầy túi thơm
Thuyết nhân quả,tưởng là huyền huyền
Đạo phật tiên lại bảo hoang đường
Nhiễm bao thanh sắc vị hương
Nặng căn nghiệp chướng, dày màn vô minh
Kìa hết thảy chúng sinh nhung nhíu
Chỉ bôn ba lao lực suốt đời
Vì ăn, mì mặc, vì chơi
Làm cho muôn ức triệu nguời lầm than
Khi còn trẻ những toan bay nhảy
Chưa mấy ai thiết cái tu trì
Mấy phen dục ngoảnh đầu về
Quá mê bỏ đứt mà đi không đành
Kẻ trót mắc công danh phú quý
Người đương say tửu, khí, sắc tài
Than ôi cái cạm lừa người
Không dưng mà vẵn tự chui đầu vào
Lúc biết dại hối sao cho kịp
Mà tu qua cái kiếp luân hồi
Thôi thôi tuổi đã già rồi
Giờ còn khỏe giỏi khoe tài nữa chi
Kìa thấy cảnh giở về hạng lão
Lại đeo thêm cái biếu trong mình
Gỗ tre già mấy hữu tình
Người già không chết rồi thành giặc cơm
Việc đời hết còn làm thêm nữa
Nước non này làm nhường ả thơ ngây
Mũ ni che kín từ đây
Nợ đời giở những cối chày là yên./.
CẢNH GIÀ
Ấy ai hình thể rất hom hem
Chân giả chắp vào chống đỡ thêm
Gối mỏi, chân chùng, tai nghễnh ngãng
Răng long, đầu bạc, mắt kèm nhèm
Nói thời hổm hển ăn thời nghẹn
Đi cũng lờ đờ, đứng cũng nghiêng
Trông thấy cảnh già mà chán chuyện
Già không đeo tật cũng là tiên.
Già không đeo tật cũng là tiên.
Phải biết tu từ lúc thiếu niên
Nuôi khí, tích tinh, bồi đại địa
Trí tâm, luyện tính, bổ thiên tiên.
Trẻ phòng sinh đẻ, già phòng chết
Ăn được điều hòa, ngủ được yên
Già chẳng trót đời thiên hạ khối
Cái gương tày liếp vẫn treo bên.
Kìa thấy cảnh kêu rên mếu máo
Đương ốm đau liệt chiếu lê giường
Nhà nghèo cảnh ngộ dở dang
Lá xanh rụng hết lá vàng còn nguyên
Kẻ đương hóa ra tiền ra bạc
Bị ốm đau tàn tật hư đời
Mấy phen chữa chạy tiền toi
Đã xoay hết cách chịu ngồi bó tay./.
GIÀ ỐM
Ấy ai lăn lóc ở giường đây
Thân thể hình thù thảm hại thay
Da nổi gân xanh, sùi mặt mũi
Bụng to, trống cái, nhỏ chân tay
Lở lang ai thấy đều xa cách
Họ hàng ai gần chẳng sợ lây
Tật ách nhân gian nào xiết kể
Giặt là quả báo mấy cơ đầy./.
Giặt là quả báo mấy cơ đầy
Tội hết đâu mà đã khỏi ngay
Cốc cốc, cheng cheng, bao tiếng thánh
Thang thang thuốc thuốc, uổng công thầy
Hại tiền, hại của tìm công chữa
Chạy ngược, chạy xuôi đủ cách xoay
Mà chết vẫn hoàn là chịu chết
Rút vào số mệnh hết khóc hay/./
Kìa thấy cảnh đắng cay buồn bã
Đường chia phôi đôi ngả sâm dương
Lắng nghe tiếng khóc đoạn trường
Tiễn người thiên cổ về đường âm ty
Kẻ vì nỗi sinh ly, tử biệt
Giọng khóc than thảm thiết sầu thương
Đứt quang, đứt gánh giữa đường
Trông vào cảnh ấy lại càng sầu bi./.
THAN VỀ CẢNH CHẾT
Ấy ai sùi sụt khóc bên kia
Hẳn chỉ khóc vì nỗi biệt ly
Kiếp sống phù sinh sao ngắn thế
Ngày về âm phủ thấy dài ghê
Trên mộ cỏ cây chưa vàng úa
Trong vạc dầu sôi đã cháy sì
Xác sướng bao nhiêu hồn khổ bấy
Ai tường nông nỗi dưới âm ty.
Cha mẹ khổ con có sướng gì
Khách chén trên nhà cười vỡ đế
Người ngồi trong ngục khóc như di
Đã hoài xôi thịt, hoài cúng bái
Lại uổng công lao phục vứi quỳ
Giỗ lớn, ma to vì nợ miệng
Mấy người đã biết hiếu là chi
Gặp đến lúc hồn về chín suối
Nghĩ ngìn cơn nông nổi ở đời
Tiếc công, tiếc của, tiếc người
Có khi muốn đạp quan tài mà ra
Gia đạo đã xoay nên nghịch cảnh
Điền địa thời không cánh mà bay
Xưa kia vợ đấy chồng đây
Giờ sao kết án ngang mày hầu ai?
Dưới địa phủ ngậm ngùi ngao ngán
Trên vọng hương trông thấy mà đau
Chết rồi có hết chuyện đâu
Những điều ăn nói càng đau linh hồn
Đến địa ngục lại còn khổ nữa
Suốt ngày đêm quỷ dữ khảo tra
Lưới trời ai gỡ cho ra
Dầy đà như đất, tối đà như đêm
Hết giá lạnh đem dìm hồ máu
Dẫm bàn chông lại nấu vạc dầu
Phép công sai chỉ vào đâu
Những quân mặt ngựa đầu trâu nể gì
Hình địa phủ thật ghê lắm đấy
Nhưng nói không, chưa lấy làm bằng
Bao giờ cái xác vào xăng
Bấy giờ thời mới rõ ràng thực hư
Thế mới biết nhân cư thế thượng
Còn cái thân vẫn vướng trên đời
Trăm năm như giấc ngủ dài
Sống rồi là ký thác rồi là quy
Đã đến lúc xanh rì nấm cỏ
Có hình rồi tất có hoại đi
Bể trầm là cái trường thi
Vụng thì chìm xuống, khéo thì nổi lên
Nhân kiếp trước, muốn xen cho rõ
Ngẫm thân này sướng khổ làm sao
Kiếp sau muốn biết thế nào
Thời đem thiện ác gửi vào tâm thân
Tóm lại nghĩa tiền nhân, hậu quả
Không bao giờ đậu hóa ra trà
Tự nhiên lý ấy sờ sờ
Thế mà đời vẫn sờ sờ những câu
Thân tứ đại biết đâu là giả
Giặt còn đeo cái xú bì lang
Đến khi nhất đán vô thường
Vua Ngô lúc chết có mang được gì
Kìa những chốn thành trì cung cấm
Xây đắp lên muôn dặm trường thành
Giờ sao mưa gió tan tành
Bốn bề cỏ lấp chung quanh cát vùi
Hết thảy núi lâu rồi cũng lở
Hết thảy sông đầy có khi vơi
Huống chi trong một kiếp người
Ái ân rồi cũng có hồi biệt ly
Ngẫm nhân sự vui gì mà mải
Sướng bằng vua cũng phải chán đời
Chúa Ba sao chẳng lấy ai
Thích Ca sao lại chẳng ngồi làm vua
Làm vua nếu không tu cũng hỏng
Huống chi thân đều mỏng mòng mong
Sông mê, bể khổ mênh mông
Ngoảnh đầu quay lại thời trông thấy bờ
Nên bỏ cả thân ra muôn vật
Xin nhất tâm niệm phật Di đà
Nhớ câu tự độ, độ tha
Trước vào làm đạo, sau ra cứu đời
Nơi hỏa trạch không ngồi lâu được
Cõi niết bàn tiến bước mau lên
Tu cho trọn quả phúc duyên
Làm phật, làm thánh, làm tiên, làm thần.
Hướng muôn kiếp nhân dân sùng bái
Để nghìn thu nức cái lưu phương
Việc đời suy sét đua lường
Phật tiên tu khó, giàu sang dễ làm
Năm Canh Thìn đêm hôm trường cửu
Đăng sang đâu cần mẫn diễn kinh
Sẵn mực, sẵn bút bên mình
Sự đời ngẫm nghĩ viết thành bài ngâm./.
ĐÊM THU TỨC SỰ
Đêm mùa thu, cảnh mùa thu
Cảnh sao buồn man mác
Đêm sao tối mò mò
Lơ thơ vườn bích vài bông cúc
Lác đác lá vàng mấy lá ngô
Lật ngả lật nghiêng cơn gió thốc
Thánh tha thánh thót giọt đồng hồ
Chim cũng chẳng kêu gà chẳng gáy
Sao kia đã lặn nguyệt đương mờ
Nước thẳm trồi cao, chào bát ngát
Canh trường đêm tịch chốn thâm u.
Ngọn đèn trong bóng còn le lói
Chiếc bút cầm tay những lắc lư
Trăm nói, cợt trêu, cười, khóc, nín
Năm canh đi lại, đứng, ngồi thừ
Buồn - nghe cú rúc thêm rầu rĩ
Buồn - thấy giun kêu lại xót chua
Buồn - hạt sương thu rơi lác đác
Buồn - cơn gió bấc thổi ù ù.
Buồn- làn sóng vỗ kêu ỳ oặp
Buồn- lớp bèo trôi bonms nhấp nhô
Buồn- ngó đấy trời đen kìn kịt
Buồn – xem hoa cỏ rũ dù dù
Chợt nhìn cảnh ấy toan cười gượng
Sự nghĩ sau này lại khóc hu
Sùi sụt ngang dọc hàng lệ nhỏ
Bồi hồi tấm tức mối tơ vò
Tấm lòng thiểu não mong vùi dập
Nước mắt đa sầu chẳng ráo khô
Khóc mướt mồ hôi vừa hội rưỡi
Ngồi xuông đem ấy quá canh tư
Cảnh buồn thi hứng không hay vịnh
Đêm tối rượu nồng chẳng thiết mua
Cò vắng bạn đi xe, pháo, mã
Đêm không ai bạn cống, sừ, hồ.
Cầm, kỳ, thi, tửu nghề chơi nản
Huấn dụ, ca ngâm, sức học thua
Lòng trót đa mang thương tục khách
Việc còn bận bịu đến tiên cô
Bóng thường sắp ấp liên đàn phả
Tay vẫn cầm luôn ngọn bút chu
Đọc sách từ năm mười hai tuổi
Sử kinh học độ chín mười pho
Đà văn tam giáo đồng tâm pháp
Lại bái vạn linh mấy thuốc phù
Sách đọc thâu đêm không quản ngại
Thơ xem suốt sáng vẫn kỳ khu
Vạc ở đồng về kêu quang quác
Gà trong chuồng dậy gáy cúc cu
Hồi chuông báo hiếu khua đương mạnh
Tiếng trống tàn canh đánh lại to
Cung quế còn dung cây ngọc trúc
Vuồn dâu đã rõ bóng kim ô
Sáng be, sáng bét còn chi nữa
Ngủ dĩ, ngủ dì chẳng dạy cho
Kẻ vẫn túy sinh say nghiềm nghiệm
Người đương mộng tưởng gáy khì khò
Kẻ say tửu sắc ma giam hãm
Kẻ hám lợi tài quỷ kéo co
Xác dẫu nằm ườn trên cõi tục
Hồn thường đi lạc xuống phông đô
Sợ rằng ngủ quá thường sinh ngất
Nên phải bầy ra đủ các trò
Buổi sáng thời đem chuông đến giục
Buổi chiều lại đem trống ra khua
Giả kinh pho chữ ngồi tuyên đọc
Mang bộ văn môn đứng thét hò.
Dục kẻ tìm thang, người chạy thuốc
Bảo câu niệm chú, chữ thư phù
Đã thấy giở mình toan ngóc dậy
Lại còn dụt cổ cố nằm co
Gọi thời tỉnh táo, im thời ngất
Nín lại dỗ dành, khóc lại du
Giở giở giống người hay cái ngợm
Dơ dơ, con đĩ mấy thằng ngô.
Tiên rồng đâu lại ươn như sứa
Văn hiến làm sao rốt quá bò
Khắp chốn thị thành nơi xó xỉnh
Bao trai tứ chiến gái giang hồ
Nhố nhăng thấy lắm trò nhái chuột
Vênh váo coi như bộ bú dù
Dặt kẻ mày dày không mặt dạn
Tinh phường thịt bắp với vai u.
Mặt đâu có mặt băm không lỡ
Người klaj cho người bảo vẫn trơ
Không chịu tìm thầy khoog học bạn
Chẳng theo đạo Thích, chẳng đạo Nho
Tai vẫn nghe thơ mà hóa điếc
Mắt tuy chông chữ cũng như mù
Chỉ quen cắm cổ là tôi tớ
Chỉ biết vùi đầu ở lệ nô.
Đã ải thân lươn cùng đất sét
Chẳng nề con trạch bỏ thời cua
Cưa sừng làm nghe,ôi bêu dếu
Phá đụn đi xin chẳng thẹn thò
Liêm xỉ gì hơn tiền với bạc
Tham ô, tham nhũng lấy ấm no
Rụt cổ so vai đến phỉnh phờ
Đã giỏi cái nghề hay nịnh hót
Lại tài cái ngón khéo cung cò
Dụng tâm đè nén người lương thiện
Bầy kế ngồi lừa lũ quả cô
Nhỏ nhen, bủn xỉn như cái tóc
Lòng tham vơ vét tận đồng xu
Con đường đạo đức kiêng không đến
Cái vả vinh hoa xúm lại về
ở chẳng để dành ly phúc hậu
tình không còn xót một chi thù
Chơi toàn chơi bửa, làm toàn bậy
Ăn sẵn, ăn không nói sửng cồ
Đo đến cái gan thời quái quắc
Mà xem bộ dạng dáng lù dù
Non cao biển rộng còn hay lượng
Dạ biển lòng sông thật khó dò
Đã bêu tiếng xấu cho đạo phật
Còn đội lốt vào để học tu
Thế mà cũng mồm kêu lảm nhảm
Thế mà cũng điều lễ gật gù
Thế mà cũng đọc kinh giảng sách
Thế mà cũng niệm phật nam mô
Lễ nhiều chỉ tổ đau đầu biếu
Đến lắm càng dơ cái mặt mo
Phật thấy phật cười, tiên cũng nguýt
Thần trông, thần đuổi, thánh thời xua
Chớ nhận con phật chân đệ tử
Chính là tả đạo ngoại môn đồ
Thời vận chưa xong chưa biết kiếp
Bao giờ chết hết giống tham ô
Nỗi niềm tâm sự càng thêm bực
Vận mệnh sau này cũng đáng lo
Biết chúng có tu tròn quả phúc
Cho mình cũng bõ cái công tu
Biết bao uẩn khúc niềm tâm sự
Mong gặp tri âm ngỏ chuyện trò
Cầm bút viết vào trrang giấy đỏ
Cảnh tình thao thức suốt đêm thu
Đêm thu buồn lắm n hiều tâm sự
Đánh ngỏ với đời mấy vần thơ./.
BUỒN VUI NGÀY TẾT
Canh Thìn năm nay có gì vui,
Anh em phiêu bạt ở đôi nơi
Nghĩa tình ruột thịt sao mà nhẹ
Tiền bạc ruộng vườn nặng thế thôi
Tết đến đèn ai rạng nhà ấy
Xuân về gia cảnh buồn chơi vơi
Xưa kia tết đến vui không nhỉ
Mà nay tết đến có gì vui!./.
(Canh thìn).
MƯA NGÂU
Giăng khắp bầu trời mây, mây đen
Mưa thu sùi sụt khắp mọi miền
Trời thu có lúc quyên mưa, tạnh
Con em, anh chẳng lúc nào quên.
Mơ được gặp em trong một đêm
Ngồi cạnh bên anh, em lặng im
Mắt nhìn xa lắm, xa xa lắm
Đôi mắt bồ câu dụi dịu hiền.
Anh muốn đêm nay mưa triền miên
Anh hoá ô, dù che chở em
Để tránh mưa rơi chỗ em ngồi,
Đừng hạt mưa nào vương tóc em.
Mưa rồi lại tạnh, trăng sao sáng
Sông Ngân bàng bạc ở trên cao,
Ngưu Lang, Chức Nữ đang đứng đấy,
Họ vẫn yêu nhau tựa thủa nào.
Tình vợ chồng Ngâu đẹp biết bao,
Mỗi độ thu về họ gặp nhau
Trên cầu Ô Thước bắc trên cao
Lệ nhoà lã chã hoá mưa Ngâu.
Xa cách hàng năm còn gặp nhau
Mỗi độ thu về lệ mưa Ngâu
Còn anh xa cách bao năm tháng
Vẫn chỉ một mình dưới mưa Ngâu.
Mưa Ngâu, mưa Ngâu suốt đêm thâu
Trong mưa ta lại nhớ về nhau
Nhớ về cái thủa ban đầu ấy
Cho vợi vơi đi những nỗi sầu./.
(Tô Giang)
In bài viết
